Između dva rata težak i naporan posao u kopanju boksita, uz ugljen, bio je prilika za preživljavanje mnogim stanovnicima labinskih sela. Duboke jame nakon vađenja boksita bili su svojevrsni spomenici tom obliku rudarenja, koji je u Istri trajao od 1914. godine do početka devedesetih proteklog stoljeća. Sjedište tvrtke za eksploataciju boksita bio je u Rovinju, nakon rata zvala se Istarski boksiti, a u Labinu su imali upravu u jednoj novijoj zgradi podignutoj nedaleko od autopraone u Novim zgradama. U ovom dijelu Istre najviše se kopao na Vetvi, odnosno u potezu od Šumbera do Svetog Martina, uključujući i selo Cere. Jedna od njih nalazi se još uvijek na rubu sela Brnci. Da proizvodnja nije bila velika sredinom trećeg desetljeća proteklog stoljeća zasigurno ne bi bila otvorena žičara od Cera do Rapca, gdje se pretovar boksita na brodove vršio u specijaliziranoj luci, danas poznatoj kao Teleferika. Istodobno, od Šumbera prema plominskoj luci, između Svete Nedelje i Stepčići podignuta je uskotračna pruga za prijevoz boksita. Nakon rata proizvodnja se polako smanjivala i opadala, da bi u potpunosti prestala tamo negdje sedamdesetih godina.
U mjesečniku Le vie d'Italia u broju od studenoga 1938. godine objavljena je i fotografija s otkopa boksita na Vetvi, na kojoj se vrlo zorno prikazuje naporan, mahom ručni rad sretnika, koji su došli do posla.
Zbirka prijeratnih fotografija obogaćena je snimkom jama u Ceru i Vetvi, zatim ogromnim odlagalištem boksita kod sela Balići nedaleko od Žminja te nešto drugačijom prve fotografije nastale također na Vetvi.
(saznaj više:
www.mat-flacius.com)
Nema komentara:
Objavi komentar