PRVI MAJ 1947. U RAŠI

Prvih dana nakon oslobođenja u Raši je živnulo. Nakon kratkih priprema započela je proizvodnja ugljena, a vceć u listopadu 1945. godine u Isarskim uzgljenokopima Raša radi oko 2000 rudara. Uz geslo "Nema obnove bez raškog ugljena" te je godine proizvedeno nešto više od sto tisuća tona ugljena, otprilike kao i zadnje ratne. Kako bi se što više poticala proizvodnja toliko potrebnog ugljena po uzoru na Sovjetski Savez, koji se tada vjerno kopira, organiziraju se razna natjecanja između otkopa pod nazivima Takmičenje slobode, Prvomajsko takmičenje, na koja se odlazi kličući ime Maršala Tita. Odmah do njega je i ime Staljina, tada velikog zaštitnika nove Jugoslavije i snažnog zaloga za konačno pripajanje Istri novoj državi. Ondašnji Glas Istre i drugi mediji potiču odricanja rudara, patriotizam, udarnički znoj, rad trojki, dobrovoljni i "dobrovoljni" rad iz cijele Istre. Superudarnik Anton Bičić, prva je medijska ličnost Raše, kojega u Beogradu za Prvi maj prima osobno Tito. To je, uz Dan Republike, najveći praznik radničke Jugoslavije, koji se nakon mnogo godina prvi put slavi ne samo slobodno, nego i vrlo organizirano. Ove tri fotografije iz albuma pokojnog inženjera Stjepana Mihelića, koji u Rašu dolazi 1945. godine, gdje ostaje četiri ljeta, oslikavaju samo dio ugođaja za prvomajskog blagdana u Raši. Masa rudara okupila se na glavnom trgu, tribina je bila ispred općinske zgrade, govornici su bili, između ostalog Nini Poldrugovac i Stjepan Mihelić, a na velikom mitingu bili su nazočni, da li je moglo drugačije, i čelni rukovodioci Trampuž i Marinović. Iza njih su bili izvješeni portreti Staljina, Lenjina i Tita, kojima se stalno klicalo. Godinu dana kasnije, nakon velikog zaokreta sa Sovjetima samo spomen brkatog vođu SSSR-a vodio je ravno na Goli otok.

(više u knjigama o Labinštini: www.mat-flacius.com)