MOLO KAFE POČETKOM 20. STOLJEĆA

Zahvaljujući Renatu Martinčiću, jednom od najstarijih aktivnih odvjetnika u  Istri, došao sam do fotokopija nekoliko vrijednih snimaka nastalih između 1912. i 1920. godine, ili preciznije rečeno posljednjih godina austrijske i prvih godina talijanske uprave na ovim prostorima. Radi se o izrescima iz novina i drugih presnimaka, koji otkrivaju meke zanimljive pojedinosti o tom vremenu.

Na prvoj fotokopiji su dvije fotografije nastale 1912. godine, dvije godine prije početka Velikog rata, kako se još naziva Prvi svjetski rat.Na prvoj fotki je ulaz u Caffe popolare, u kojima su se u pravilu okupljali siromašniji Labinjani i okolni seljaci.Među okupljenima autor teksta ispod fotografije navodi i ova imena: Matteo Viscovi, Giacomo Macillis senior, Giacomo Verbanaz, Giacomo Antoni(krojač), Antonio Martincich i S. Bellaz. Na katu zgrada iz prozora viri Giovanni Pirz, čija je obitelj bila vlasnik lokala, u kojem je danas picerija.
Na drugoj fotografiji je grupa mladih Labinjana snimljena u danas zaboravljenoj spilji ispod grada, koju su mještani zvali Negrijeva spilja.

Na drugom setu fotki nije teško prepoznati starogradski trg, zvan Borgo ili Crć, s gradskom palačom, već spomenutim Caffe popolare zvanim i Molo kafe(Caffe piccolo), te desno zgradom lokala i onda poznatim kao Velo kafe(Caffe grande). Trg je gotovo prazan, a jedan od šetača je i Albonese Gino Bulian s kćerkom. Iz teksta nije poznato gdje i kada je nastao snimak na kojem su dva puna kamiona očito veselih i razdraganih ljudi.

Početkom dvadesetih i Labin ima onda popularni automobil marke Ford, koji je bio u vlasništvu tvrtke SAMT iz Trsta, koja se bavila eksploatacijom boksita na Labinšćini. Oni su izgradili i žičaru za prijevoz boksita, popularnu teleferiku, koja se protezala od Cera do Rapca. Njeno sjedište je bilo u zgradi današnje uprave Vodovoda Labin. Uz Ford spominju se i imena onda poznatih Labinjana: Ettore Furlani, Silvio Sbergliaffa i Feruccio Manzoni te Nicolo Pitacco.

I slijedeće dvije fotografije nastale su na placi. Prva najvjerojatnije svjedoči o jednoj procesiji, a druga "modnu" reviju uglednih građana, koje niste mogli zateći bez šešira.
Prva se zbivala ispred zgrade u nastavku Molega kafe i današnjeg kafića, a druga ispred ulaza u Municipio, odnosno zgradu općinske uprave.

I na kraju fotografija Ubalda Scampicchija, uglednom labinskog odvjetnika iz poznate obitelji, koji je bio prvi gradonačelnik Labina u doba talijanske uprave, a kasnije i glavni tajnik Istarske pokrajine.

+